Regulaminy sklepów internetowych do zmiany – już od stycznia 2021 roku

Nowelizacja przepisów ustawy o prawach konsumenta i kodeksu cywilnego wprowadzi od stycznia 2021 r. nowy podmiot, nową kategorię kupujących, tj. przedsiębiorcę na prawach konsumenta.

Co to oznacza? Przedsiębiorca – osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą będzie objęty ochroną konsumencką na podstawie określenia charakteru zakupu.

Aby charakter zakupu pozwalał na objęcie danego przedsiębiorcy ochroną konsumencką, musi zostać uznany za niezawodowy. Z treści umowy musi wynikać, że transakcja, zakup nie ma charakteru zawodowego dla jednoosobowego przedsiębiorcy.

Jak zatem będzie ustalane, że zakup nie ma charakteru zawodowego?

Będzie wynikało to w szczególności z przedmiotu wykonywanej przez kupującego przedsiębiorcę działalności gospodarczej, udostępnionego na podstawie przepisów o Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej.

Ocena tego, czy zakup miał charakter zawodowy, czy też nie, będzie dokonywana głównie na podstawie wpisu w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. W ten sposób każdy może dokonać weryfikacji przedsiębiorcy w zakresie przedmiotu prowadzonej działalności, czyli PKD.

Podsumowując – jeśli osoba fizyczna, prowadząca jednoosobową działalność gospodarczą dokona zakupu „na firmę” i taki zakup zaliczy do kosztów uzyskania przychodu, a zakup ten nie będzie miał zawodowego charakteru – po prostu nie będzie dysponowała zawodowym rozeznaniem tematu w ramach którego dokonuje zakupu – taki przedsiębiorca będzie korzystał z uprawnień przewidzianych dla konsumentów, czyli zwykłych osób fizycznych.

Przykłady:

• Jednoosobowy przedsiębiorca zajmujący się sprzedażą sprzętu komputerowego zakupił od innego przedsiębiorcy ekspres do kawy dla pracowników. Czy w tej sytuacji przedsiębiorstwo nabywające zyska prawa konsumenta? Tak, gdyż taki zakup nie ma charakteru zawodowego. PKD firmy nabywającej nie wskazywało na to, by działalność nabywcy obejmowała sprzedaż sprzętu z kategorii AGD.
• Jednoosobowy przedsiębiorca prowadzący działalność gospodarczą w postaci salonu fryzjerskiego kupił kafelki podłogowe do salonu – i w takiej sytuacji jest przedsiębiorcą na prawach konsumenta, gdyż jego działalność nie obejmuje, nie jest związana, ze sprzedażą tego rodzaju produktów.

Jaka zatem ochrona będzie przysługiwała jednoosobowemu przedsiębiorcy na podstawie nowych przepisów?

Przede wszystkim przedsiębiorca na prawach konsumenta zyska możliwość skorzystania z szerszego prawa rękojmi – sprzedający nie będą już mogli wyłączyć rękojmi dlatego, że kupujący również jest przedsiębiorcą.

Objęci nową ochroną przedsiębiorcy zyskają prawo do domniemania istnienia wady fizycznej w momencie wydania rzeczy – jeżeli wada została stwierdzona w ciągu roku od wydania rzeczy.

Nadto także możliwość odstąpienia od umowy zawartej na odległość poza lokalem przedsiębiorstwa w terminie 14 dni lub nawet 12 miesięcy, jeżeli sprzedawca nie poinformuje o prawie odstąpienia od umowy.

Przedsiębiorca na prawach konsumenta będzie również mógł skorzystać z gwarancji zakazu zamieszczania klauzul abuzywnych, czyli klauzul niedozwolonych, które nie wiążą z mocy prawa.

Powyższe powoduje, że treść umów nie będzie już konstruowana w sposób dowolny. Nawet jeżeli w umowie (czy regulaminie e-sklepu) znajdą się obostrzenia, które są niezgodne z  ww. prawami konsumenta przyznanymi przedsiębiorcy, nie będą one kupującego obowiązywać (nie dotyczy to wysokości ceny czy wysokości wynagrodzenia, jeżeli ta była określona w pierwotnej umowie).

Pamiętać jednak należy, że zakup np. przedmiotów wykonanych na zamówienie, zatem zakup zindywidualizowany, jest ustawowo wyłączony z możliwości odstąpienia od takiej umowy zawartej poza lokalem przedsiębiorstwa lub na odległość.

Działalność sklepów internetowych

Zmiany które zaczną obowiązywać od stycznia 2021 r. istotnie wpłyną na działalność sklepów internetowych, a mianowicie na regulaminy sklepów lub stosowane wzory umów.

Dokumenty te będą podlegały niezbędnej aktualizacji o nowe przepisy, m.in. w zakresie zadośćuczynienia obowiązkowi informacyjnemu  o choćby prawie odstąpienia od umowy.

Skala zmian prawnych jest duża, dlatego sprzedawcy powinni przygotować się do nowych regulacji, zwracając uwagę na prawa, jakie zyskają kupujący przedsiębiorcy.

Z uwagi na pandemię, termin wejścia w życie nowych przepisów przesunięto na styczeń 2021 r., wobec czego jest jeszcze czas na dostosowanie.

Sprzedający powinni przeanalizować klauzule wyłączające lub ograniczające ich odpowiedzialność względem kupującego oraz zwrócić uwagę na postanowienia określające właściwość sądu w przypadku sporu.

Tego rodzaju klauzule są bardzo często zawierane w umowach z przedsiębiorcami, a w obrocie konsumenckim od lat są traktowane jako niedozwolone. Dlatego teraz powinny zostać wyeliminowane ze wzorców umownych z przedsiębiorcami indywidualnymi w umowach, w których będą oni korzystali z części praw chroniących konsumentów.

Należy pamiętać, że nowych przepisów nie będzie można wyłączyć w postanowieniach regulaminów. Przepisy konsumenckie to przepisy bezwzględnie obowiązujące, zatem kwestie dotyczące m.in. rękojmi, reklamacji, odstąpienia od umowy, można regulować wyłącznie w sposób zgodny z ustawami albo korzystniej dla konsumentów (teraz także przedsiębiorców na prawach konsumenta), a wszystkie regulacje mniej korzystne nie obowiązują i w ich miejsce wchodzą przepisy ustawowe.

Sklepy internetowe muszą przygotować się na nadchodzące zmiany, zorganizować proces weryfikacji, czy dokonywana transakcja ma dla kupującego charakter zawodowy czy też nie.

Należy bezwzględnie zastanowić się nad dodatkowymi oświadczeniami, które składać będzie kupujący przedsiębiorca.