Elektroniczna licytacja nieruchomości czyli jak kupić nieruchomość przez Internet

Licytacja nieruchomości to znany od lat sposób egzekucji wierzytelności w toku postępowania egzekucyjnego – czy to sądowego czy administracyjnego.

Czym jest postępowanie egzekucyjne?

Podmioty inne niż organy administracji publicznej chcąc odzyskać swój dług najpierw kierują sprawę na drogę postępowania sądowego.

Jednak samo uzyskanie wyroku zasądzającego obowiązek zapłaty na rzecz wierzyciela często jest niewystarczający, bowiem dłużnik nie zamierza dobrowolnie dokonać zapłaty.

W takiej sytuacji, mając już wyrok sądu należy wystąpić o nadanie wyrokowi klauzuli wykonalności, a następnie skierować sprawę do egzekucji.

Postępowanie egzekucyjne prowadzi komornik sądowy – jego celem jest przymusowe wyegzekwowanie należności od dłużnika.

Sprzedaż nieruchomości w drodze licytacji jako sposób egzekucji

Przystępując do licytacji nieruchomości należy złożyć rękojmię w wysokości 1/10 części sumy oszacowania. Rękojmię złożoną przez licytanta, któremu udzielono tzw. przybicia, zatrzymuje się. Pozostałym licytantom wpłacone przez nich rękojmie zwracane są niezwłocznie.

Licytację wygrywa osoba, która zaoferowała najwyższą cenę – to na jej rzecz komornik dokonuje tzw. przybicia.

Po uprawomocnienie się postanowienia o przybiciu komornik wzywa nabywcę (licytanta, który zaoferował najwyższą cenę i na rzecz którego dokonano przybicia), aby w ciągu 2 tygodni od dnia otrzymania wezwania złożył na rachunek depozytowy Ministra Finansów cenę nabycia z potrąceniem złożonej rękojmi.

Jeżeli nabywca nie wykona w terminie warunków licytacyjnych co do zapłaty ceny, traci rękojmię, a skutki przybicia wygasają.

Po wykonaniu warunków licytacyjnych osoba, na rzecz której udzielono przybicia, uzyskuje prawo do przysądzenia jej własności nieruchomości.

Postanowienie o przysądzeniu własności wydaje sąd.

Kto nie może uczestniczyć w licytacji?

W licytacji nieruchomości nie mogą uczestniczyć: dłużnik, komornik, ich małżonkowie, dzieci, rodzice i rodzeństwo oraz osoby obecne na licytacji w charakterze urzędowym, licytant, który nie wykonał warunków poprzedniej licytacji, osoby, które mogą nabyć nieruchomość tylko za zezwoleniem organu państwowego, a zezwolenia tego nie przedstawiły.

Kiedy może zostać przeprowadzona elektroniczna licytacja nieruchomości?

Od 19 września 2021 r. wprowadzona została możliwość zorganizowania elektronicznej licytacji nieruchomości.

Odbywają się one na portalu licytacje.komornik.pl prowadzonego przez Krajową Radę Komorniczą.

Od lat za pomocą tego portalu przeprowadzane są licytacje ruchomości, a od kilku tygodni również nieruchomości.

Elektroniczna licytacja nieruchomości może zostać przeprowadzona na wniosek wierzyciela.

Taki wniosek może zostać złożony w każdym czasie również w razie złożenia wniosku o wyznaczenie ponownej lub drugiej licytacji.

Jeżeli nieruchomość dłużnika zajęta jest przez kilku wierzycieli, aby dokonać sprzedaży nieruchomości w drodze licytacji elektronicznej wystarczające jest złożenie stosownego wniosku przez jednego z wierzycieli.

Jak wygląda elektroniczna licytacja nieruchomości?

Osoba zainteresowana udziałem w elektronicznej licytacji musi utworzyć indywidualne konto na portalu licytacje.komornik.pl.

Biorąc udział w licytacji stajesz się tzw. licytantem. Wzięcie udziału w licytacji wiąże się z obowiązkiem podania:

• numeru PESEL,
• numeru dokumentu stwierdzającego tożsamość,
• oświadczenia, czy pozostaje w związku małżeńskim, a jeżeli tak, czy nieruchomość zamierza nabyć do majątku wspólnego czy osobistego,
• wskazania, czy licytuje we własnym imieniu czy jako pełnomocnik innej osoby,
• innych danych, jeżeli potrzeba ich podania wynika z przepisów odrębnych ustaw

Wszystkie te dane są niezbędne, aby komornik mógł wydać postanowienie o tzw. przybiciu.

Rękojmię należy złożyć na rachunek bankowy najpóźniej na 2 dni robocze przed rozpoczęciem przetargu. Za datę złożenia rękojmi przyjmuje się dzień uznania rachunku bankowego komornika.

W toku licytacji elektronicznej licytanci ofiarują cenę nabycia za pośrednictwem systemu teleinformatycznego.

Niezwłocznie po zamknięciu, nie później niż w terminie tygodnia, komornik przesyła sądowi protokół z przebiegu, wszystkie nierozpoznane skargi oraz dokumenty niezbędne do udzielenia przybicia.

Skutki nabycia nieruchomości w drodze licytacji komorniczej

Bez względu na to czy licytacja nieruchomości odbyła się w sposób tradycyjny czy też elektroniczny, w razie spełnienia przez nabywcę wszystkich omówionych wcześniej warunków sąd wydaje postanowienie o przysądzeniu własności.

Prawomocne postanowienie o przysądzeniu własności:

• przenosi własność na nabywcę i jest tytułem do ujawnienia na rzecz nabywcy prawa własności w katastrze nieruchomości oraz przez wpis w księdze wieczystej lub przez złożenie dokumentu do zbioru dokumentów,
• jest tytułem wykonawczym do wprowadzenia nabywcy w posiadanie nieruchomości i opróżnienia znajdujących się na tej nieruchomości pomieszczeń bez potrzeby nadania mu klauzuli wykonalności,
• od chwili uprawomocnienia się tego postanowienia nabywcy należą do niego pożytki z nieruchomości,
• wygasają wszelkie prawa i skutki ujawnienia praw i roszczeń osobistych ciążące na nieruchomości,
• nabywca wstępuje w prawa i obowiązki dłużnika wynikające ze stosunku najmu i dzierżawy stosownie do przepisów prawa normujących te stosunki w wypadku zbycia rzeczy wynajętej lub wydzierżawionej.

Co ważne pozostają w mocy:

• prawa ciążące na nieruchomości z mocy ustawy;
• służebność drogi koniecznej oraz służebność ustanowiona w związku z przekroczeniem granicy przy wznoszeniu budowli lub innego urządzenia;
• służebność przesyłu.