Co zmienia pakiet mobilności?

Nowy rok zazwyczaj oznacza sporo zmian prawnych i podatkowych – tak jest również w przypadku transportu międzynarodowego i polskich przewoźników. Chodzi oczywiście o tzw. pakiet mobilności, który już teraz budzi sporo obaw wśród przedsiębiorców transportowych.

Najważniejsze punkty artykułu:

• Pakiet mobilności to regulacje, które mają na celu unormowanie transportu drogowego w Unii Europejskiej.
• Pakiet mobilności wprowadza nowe zmiany w przepisach o czasie jazdy i odpoczynku kierowców.
• Pakiet mobilności zmienia zasady wypłacania wynagrodzenia kierowcom.

Czym jest pakiet mobilności?

Pakiet mobilności jest zbiorem regulacji, których celem jest unormowanie transportu drogowego na terenie Unii Europejskiej poprzez zmianę już obowiązujących przepisów w trzech ważnych dla firm transportowych aspektach:

• czas jazdy i odpoczynku oraz tachografy;
• delegowanie kierowców;
• dostęp do rynku.

Unijny pakiet mobilności jest rozwiązaniem prawnym, które wchodzi w życie 2 lutego 2022 r. na terenie całej Wspólnoty. Polscy przedsiębiorcy obawiają się jednak nowych przepisów ze względu na potencjalny wzrost kosztów działalności transportowej. Jeśli tak się stanie większe koszty z pewnością będą oznaczały podwyżkę cen usług transportowych – ostatecznie klienci również zostaną dotknięci zmianami wprowadzanymi przez pakiet mobilności.

Co wprowadza pakiet mobilności?

Co ciekawe pierwszy pakiet mobilności wszedł w życie już w sierpniu 2020 r. Zawarte w nim zmiany dotyczą aż 5 aspektów w przepisach o czasie jazdy i odpoczynku kierowców.

1. Obowiązkowa organizacja powrotu kierowcy do centrum operacyjnego (bazy) lub miejsca zamieszkania kierowcy co 4 tygodnie – powrót na co najmniej 45 godzin; w przypadku wykorzystania w trasie dwóch odpoczynków tygodniowych skróconych – powrót przed kolejnym odpoczynkiem tygodniowym regularnym (co 3 tygodnie).
2. Zaostrzenie reguł dotyczących odpoczynków tygodniowych skróconych. Kierowca międzynarodowy może odbyć dwa skrócone tygodniowe okresy odpoczynku pod rząd (2x24h) pod warunkami – rozpoczęcia przynajmniej dwóch skróconych odpoczynków tygodniowych poza granicą; w każdych czterech tygodniach zrealizowane zostały dwa tygodniowe odpoczynki regularne i dwa skrócone; po dwóch odpoczynkach tygodniowych skróconych, kolejnym odpoczynkiem powinien być tygodniowy regularny, poprzedzony rekompensatą za dwa poprzednie skrócenia – w bazie lub miejscu zamieszkania (konieczność udokumentowania powrotu/miejsca).
3. Uszczegółowienie i podkreślenie zakazu odbierania odpoczynków tygodniowych regularnych w kabinie pojazdu – zakaz dotyczy regularnych tygodniowych odpoczynków oraz postojów trwających więcej niż 45h (np. z powodu odbieranej rekompensaty); dodatkowe założenie, że odpoczynki 45h odbywa się w miejscu przyjaznym dla wszystkich płci z odpowiednim zapleczem sanitarnym oraz sypialnym.
4. Możliwość przedłużenia jazdy dziennej oraz tygodniowej o maksymalnie 1 lub 2 godziny przy powrocie do bazy lub do domu na odpoczynek tygodniowy – konieczność udokumentowania odstępstwa od przepisów i szczególnych okoliczności, tak jak w przypadku art. 12/561/2006 (dodatkowy ustęp w art. 12); obowiązek rekompensaty tego czasu z innym dowolnym odpoczynkiem w ciągu 3 tygodni; wydłużenie czasu jazdy o 2 godziny tylko, jeżeli kierowca odbierze 30 minut dodatkowej przerwy przed tym okresem i powróci na odpoczynek tygodniowy regularny – 45h; brak możliwości powołania się na omawiany paragraf przy naruszeniu zasad odpoczynków tygodniowych. Przy naruszeniu innych zasad np. odpoczynków tygodniowych, odpoczynków dziennych w załodze, jazdy ciągłej, jazdy dwutygodniowej.

Pakiet mobilności a zmiany w 2022 r.

W 2022 r. nastąpi kolejny etap wdrożenia pakietu mobilności. Już od 2 lutego 2022 roku na terenie UE kierowcy będą musieli otrzymywać pełne wynagrodzenie minimalne adekwatne do kraju, w którym wykonują swoją usługę. Wyłączone z tego będą przejazdy tranzytowe, a także transport bilateralny z i do Polski. Pakiet mobilności będzie jednak dotyczył przejazdów kabotażowych – jeśli kierowca polskiej firmy przewozi towar na terenie innego kraju Unii lub cross trade, czyli z jednego państwa unijnego do drugiego, innego niż siedziba przewoźnika.

Pod delegowanie nie będą podlegać:

• tranzyt (przejazd bez załadunku lub rozładunku);
• przewozy dwustronne/bilateralne (przewóz międzynarodowy do kraju siedziby lub z kraju siedziby) wraz z maksymalnie dwoma dodatkowymi załadunkami/rozładunkami (spełniając dodatkowe warunki).

Pod delegowanie podlegać będą:

• przewozy kabotażowe;
• przewozy typu cross-trade.

Pakiet mobilności wprowadza od lutego 2022 r. zasadnicze zmiany w zakresie wypłacania wynagrodzenia kierowcom. Polscy przedsiębiorcy będą musieli wypłacać kierowcom diety i ryczałty za nocleg, których nie będzie można zaliczyć do zagranicznego wynagrodzenia oraz dodatek wyrównawczy będący różnicą płacy polskiej i należnej zagranicznej pomimo, że zwiększone koszty utrzymania pracownika zostaną zrekompensowane znacznie wyższym wynagrodzeniem otrzymywanym za czas pracy objętej przepisami o pracownikach delegowanych – równym płacy otrzymywanej przez kierowców zatrudnionych w tzw. państwach przyjmujących.